Praten over suïcide en het vinden van woorden is niet makkelijk. Toch kan het verschil maken voor iemand die worstelt met suïcidale gedachten.
Trigger warning: dit artikel bespreekt (gedachtes over) zelfdoding. Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand, praat er dan over. Bel 0800-0113 of chat via 113.nl.
Gemiddeld maken in Nederland vijf mensen per dag een einde aan hun leven. Vandaag, tijdens Wereld Suïcide Preventie Week 2025, staat het thema ‘Op zoek naar woorden’ centraal. Want hoe start je een gesprek over suïcide? Welke woorden gebruik je? En hoe blijf je luisteren zonder een oordeel te vellen? Dat is best even zoeken.
Suïcide: praat er juist wel over
Het thema van Wereld Suïcide Preventie Week is de komende jaren Changing the Narrative on Suicide: het verhaal kantelen van een cultuur van stilte en onbegrip naar een cultuur van openheid, empathie en steun. Elk eerlijk gesprek helpt mee. Met woorden kunnen we elkaar ondersteunen.
Vandaag roepen we iedereen op om deze boodschap te delen. Want met woorden kunnen we elkaar helpen. Je hoeft geen expert te zijn. Soms is een luisterend oor al genoeg.
Documentaire ‘In gesprek over suïcide’
Onze vrijwilligers in Zwolle maakten een indrukwekkende documentaire over dit onderwerp. In de film delen jongeren, ouders en professionals hun persoonlijke verhalen. Ze laten zien dat praten – hoe moeilijk ook – helpt om taboe en eenzaamheid te doorbreken.
Do’s en don’ts bij het praten over zelfdoding
Op de website van 113 Zelfmoordpreventie staan do’s en don’ts die kunnen helpen in een gesprek.
Do’s
- Benoemen
“Je wilt niet meer verder leven. Bedoel je dat je aan zelfmoord denkt?”
“Als ik het goed begrijp, denk je aan zelfdoding. Klopt dat?” - Concretiseren
“Je zegt, ik stop ermee. Wat bedoel je daarmee?”
“Je zegt, zó hoeft het niet meer. Wat bedoel je met zó?” - Veiligheid
“Heb je een plan?”
“Hoeveel haast heb je om dat plan uit te voeren?” - Versterken
“Wat helpt je meestal als je je zo rot voelt?”
“Hoe denk je dat je vanavond veilig kunt blijven?”
Don’ts
- Direct hulp verlenen: “Hmm, eens nadenken hoe we je nare gedachten kunnen wegnemen.”
- In paniek raken: “Blijf zitten, ik bel nu de crisisdienst!”
- Meepraten/instemmen: “Ja, ik snap wel dat je niet meer wilt…”
- De zonnige kant laten zien: “Ik heb dat ook wel eens gehad, maar daar kwam ik gelukkig gewoon weer goed uit!”
- Oordeel vellen: “Wat egoïstisch zeg, denk toch aan je ouders!”
- Snel adviseren: “Waarom ga je niet gewoon wat vaker sporten?”
Wil je meer weten over hoe je een gesprek voert over suïcidale gedachten? Volg de gratis VraagMaar-training via de website van 113 Zelfmoordpreventie. Ook op wspw.nl vind je tips, webinars en toolkits rondom suïcidepreventie.
Hulp nodig? Er is altijd iemand die naar je wil luisteren
Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand?
- Bel gratis en anoniem 0800-0113
- Chat 24/7 via 113.nl
113 Zelfmoordpreventie is 24/7 bereikbaar. En natuurlijk kun je altijd binnenlopen bij @ease-locaties voor een face-to-face gesprek.