Een luisterend oor kan veel verschil maken. Uit onderzoek van een onderzoeksconsortium van de Universiteit Maastricht (UM) blijkt dat jongeren tussen de 12 en 25 jaar die @ease bezoeken, minder stress ervaren, zich beter voelen in hun dagelijks leven en tevreden zijn over de gesprekken.
Veel jongeren in Nederland hebben te maken met psychische problematiek. Uit cijfers blijkt dat meer dan de helft van de Nederlandse jongeren ooit mentale klachten heeft gehad. Toch lopen ze vaak vast: wachtlijsten zijn lang, de stap naar hulp is groot en bij 18 jaar vallen jongeren ineens tussen jeugd- en volwassenenzorg.
Daarom werd in 2018 @ease opgericht. Jongeren kunnen hier gratis en anoniem binnenlopen, zonder afspraak. Ze praten met twee peer-counsellors. Dat zijn leeftijdsgenoten die weten hoe het is om problemen te ervaren. De peer-counsellors zijn vrijwilligers die getraind zijn om te luisteren. Een psycholoog of psychiater is beschikbaar voor advies, maar zit niet direct bij het gesprek.
Onderzoek onder @ease-bezoekers van 12-25 jaar (verzameld tussen 2018–2022) laat zien dat psychische klachten tijdens de eerste drie bezoeken afnemen en dat het functioneren verbetert. Ze ervaren minder stress, voelen zich beter in hun dagelijks leven en zijn tevreden over de gesprekken met @ease.
Tussen 2018 en 2022 vulden 754 jongeren na hun bezoek aan @ease een korte vragenlijst in. Er is gekeken naar:
- Psychische klachten zoals stress of somberheid
- Hoe het gaat op school of werk
- Schoolverzuim
- Of de jongere al andere hulp kreeg
Gemiddeld kwamen jongeren 1 tot 2 keer langs. Een kleinere groep bezocht @ease vaker, gemiddeld bijna 4 keer.
Wie kwamen er langs?
- De meeste bezoekers waren tussen de 18 en 25 jaar.
- Ongeveer 65% was vrouw. Bij jongeren die vaker terugkwamen lag het aantal vrouwen en mannen dichter bij elkaar.
- Veel bezoekers waren studenten, vaak ook internationale studenten.
- Eén op de drie had een ouder met psychische problemen.
- 2 op de 5 jongeren had bij de start extreem hoge stress-scores.
- Opvallend: bijna iedereen (ruim 90%) had serieuze psychische klachten toen ze voor het eerst binnenkwamen. Denk daarbij aan somberheid, angst, spanning, negatieve gedachten of zich waardeloos voelen.
- Een kwart van de jongeren gaf aan dat ze met zelfmoordgedachten rondliepen. Toch had het grootste deel in de drie maanden daarvoor geen enkele andere hulp gehad.
Wat veranderde er?
De onderzoekers zagen duidelijke verbeteringen:
- Minder stress: jongeren voelden zich bij hun tweede en derde bezoek al een stuk beter. Gemiddeld daalde hun stressniveau.
- Beter functioneren: ze konden zich weer iets beter redden in hun dagelijkse leven, zoals met school, werk of sociale contacten.
- Meer steun: jongeren kregen vaker andere vormen van hulp na een bezoek. Bijvoorbeeld via de huisarts of een studieadviseur.
- Minder schooluitval: vooral jongeren die vaker terugkwamen, verzuimden minder van school. Het schoolverzuim daalde met bijna 30% bij jongeren die minstens drie keer langskwamen.
Tevreden bezoekers
De waardering voor @ease was hoog: jongeren gaven hun bezoek een gemiddeld cijfer van 4,5 van 5. Meer dan 90% van de jongeren was (zeer) tevreden over hun bezoek aan @ease.
- 60% was zeer tevreden
- 33% was tevreden
- Slechts 2,5% was ontevreden
Waarom is dit belangrijk?
De resultaten van @ease sluiten aan bij internationale ervaringen. In landen als Australië en Ierland bestaan soortgelijke initiatieven. Overal blijkt dat laagdrempelige hulp werkt: jongeren voelen zich beter en durven vaker verdere hulp te zoeken.
Voor Nederland is dat extra belangrijk:
- Jongeren ervaren veel druk en stress
- Ze hebben vaak moeite de weg naar zorg te vinden
- De reguliere geestelijke gezondheidszorg (ggz) kent lange wachttijden
Wat betekent dit voor de toekomst?
Het onderzoek laat zien dat @ease een waardevolle aanvulling is op de bestaande zorg. Jongeren knappen op, voelen zich gehoord en worden geholpen om de juiste stappen te zetten.
Wel benadrukken de onderzoekers dat er nog meer onderzoek nodig is. Bijvoorbeeld naar jongeren die maar één keer kwamen: hoe gaat het daarna met hen? En naar de lange termijn: houden de verbeteringen stand?
Conclusie
Het onderzoek bevestigt dat een luisterend oor en laagdrempelige steun zeker verschil maken. Jongeren ervaren minder psychische druk, functioneren beter en waarderen de gesprekken enorm.
@ease bewijst dat het mogelijk is om met eenvoudige middelen, zoals een open deur, leeftijdsgenoten die luisteren en professionele steun op de achtergrond, jongeren te helpen en te voorkomen dat problemen groter worden.
Benieuwd naar alle resultaten?
Lees hier het volledige wetenschapplijke artikel lezen met de titel “Evaluating changes in functioning and psychological distress in visitors of the @ease youth mental health walk-in centres“.
Heb je vragen over @ease of over onze methodiek? Neem gerust contact op, we vertellen je er graag meer over.